Mẹ ơi, con xin hứa

"Mẹ ơi, con xin hứa!"

Jean Oliver Dyer!
Jean bước lên sân khấu, đầu ngẩng cao, cả người cô như run lên trong chiếc áo choàng rộng thùng thình dành cho học sinh tốt nghiệp, ngượng nghịu mà sung sướng làm bước chân cô quýnh quáng. Bỗng cô vướng vào tà áo choàng và ngã ập xuống... Jean giật mình, cô đưa tay dụi mắt, tỉnh ngủ hẳn và thở dài. Chẳng có lễ tốt nghiệp nào cả. "Tất cả chỉ là một giấc mơ - mà giấc mơ thì không thể nào thành sự thật", Jean buồn bã và lặng lẽ khóc.
Sinh ra ở Richmond, bang Virginia, lên bốn tuổi cô đã biết đọc chữ. Mỗi khi Jean nhờ mẹ hướng dẫn làm bài tập, mẹ thường nói với cô rằng: "Con gái của mẹ thông minh lắm. Con có thể tự làm được mà!".
Jean rất thông minh nên được vào học sớm hơn một năm so với bạn bè cùng tuổi. Cô cũng hiểu mẹ mình phải làm lụng vất vả như thế nào để cho cô được đến trường. Ngày xưa, mẹ Jean đã phải bỏ học sớm để phụ giúp gia đình. Còn giờ đây, bà đang làm công việc rửa chén cho một tiệm ăn. "Nhưng con gái của mẹ phải vào đại học mới được!", mẹ thường nói với Jean như vậy.
Đêm trước ngày khai giảng năm học cấp ba, cô thấy có một chiếc áo sơ mi và một cái váy mới để sẵn trên giường mình. "Đẹp quá!", cô reo lên nhưng rồi chợt se lòng: "... chắc mẹ phải mất cả tháng lương...!". Cô bắt đầu thấy không yên tâm. "Mình thích đi học, nhưng nếu ở nhà, mình sẽ giúp mẹ được nhiều việc hơn". Thế là chẳng bao lâu sau, cô tự ý bỏ học. Mẹ Jean đón nhận cái tin đó bằng những giọt nước mắt buồn bã. Bà thất vọng vô cùng nhưng không cách gì thay đổi được quyết định của Jean bởi cô đã khăng khăng tự nhủ: "Như vậy là tốt nhất!".
Ngay sau đó, Jean xin vào làm việc cho một cửa hiệu thức ăn nhanh. Rồi một ngày kia, có anh chàng dáng vẻ hiền lành làm cùng chỗ lân la làm quen và rủ cô đi chơi. Vài tháng sau, họ kết hôn, rồi sinh con.
Bốn đứa con lần lượt ra đời chỉ trong bảy năm. Tranh thủ những lúc rảnh rỗi không phải may vá giặt giũ, cô đi giúp việc cho một bà giáo gần nhà. Nhưng đồng tiền kiếm được thật eo hẹp. "Nếu có bằng cấp, mình sẽ kiếm được nhiều hơn!", cô nghĩ như vậy.
Thế là Jean đi học thêm buổi tối. Cô lấy được bằng bổ túc cấp ba năm 28 tuổi. Mẹ cô vui mừng khôn xiết, "Mẹ biết con có thể làm được mà!" - Giọng bà đầy vẻ tự hào, lặp lại câu đã từng nói với Jean mấy năm về trước.
Jean đăng ký vào trường đại học Virginia Commonwealt. Cuối khóa học, cô nhận được chứng chỉ hạng ưu. "Con gái của mẹ giỏi quá!", mẹ cô đã cảm động đến phát khóc khi biết được tin ấy. Nhưng khi chuyển sang học kỳ hai, cô thấy khó mà tập trung được. Ngồi trong lớp học mà đầu óc cô
cứ mông lung nghĩ tới các con ở nhà. "Thôi, thế này cũng đủ rồi!", Jean tự an ủi mình. "Các con cần mình ở nhà hơn!" Và cô xin
vào làm việc bán thời gian trong một văn phòng nhà đất, thời gian còn lại cô chăm lo cho các con học hành. "Mẹ ơi!" - Cô tự hào khoe với mẹ - "Các cháu của mẹ đều có tên trong bảng danh dự của nhà trường đấy, mẹ ạ!".
"Thế còn con, khi nào con mới đi học lại?", mẹ thường hỏi ngược lại Jean như thế.
"Chuyện đó có gì quan trọng đâu?", Jean cảm thấy bực mình vì câu hỏi của mẹ. "Con làm lụng cũng cực khổ, chăm sóc con cái rất tốt. Như vậy chưa đủ hay sao?"
Khi các con của Jean vào đại học và đi học xa thì cũng là lúc vợ chồng cô bắt đầu lục đục. Họ li hôn. Trong nhà chỉ còn lại một mình cô. Công việc bây giờ đòi hỏi cô phải có bằng đại học. Cô quyết định đi học lại vì giờ đây các con cô đã lớn, cô có nhiều thời gian hơn cho bản
thân mình.
Nhưng đi học rồi cô mới thấy khó khăn chồng chất. Cô phải làm thêm cùng lúc ba chỗ mới có đủ tiền trang trải cho mọi sinh hoạt trong gia đình và đóng học phí cho bản thân. Vì làm lụng quá vất vả, nên mỗi khi đọc sách hay làm bài, cô thường ngủ gật. Học kỳ năm đó, cô cảm thấy thật xấu hổ khi tên mình bị xếp cuối lớp. "Rồi mọi chuyện sẽ ổn!", mẹ cố động viên cô. Jean cảm thấy nao núng, không muốn tiếp tục nữa. Nhưng sự kiên trì, thậm chí nài ép cô đi học của mẹ khiến Jean thật sự thấy khó xử, "Không có bằng đại học thì mình cũng đâu có
sao, sao mẹ cứ phải...?".
Cho đến một ngày, cô bất ngờ tìm được câu trả lời. Mẹ cô được mời tham gia vào câu lạc bộ hưu trí của phường và mẹ đã từ chối công việc ấy. Cô ngạc nhiên hỏi mẹ lý do. Mắt mẹ cứ dán xuống đất, rồi bà buột miệng nói nên điều chôn giấu bấy lâu: "Ở đó phải làm nhiều việc giấy tờ lắm... mà... mẹ thì không biết chữ!".
Câu nói ấy như một mũi kim đâm vào tim Jean, đau nhói. "Sao từ trước đến giờ mình không hề biết?". Ngày xưa lúc còn bé cô thường phải đọc đi đọc lại thật to những công thức nấu ăn cho mẹ nghe, rồi mẹ cũng không chịu giúp cô làm bài tập về nhà. Bây giờ, Jean đã
hiểu ra tất cả. "Không sao đâu mẹ, con sẽ giúp mẹ mà!", Jean nói trong nước mắt.
Nhưng vĩnh viễn cô đã không có được cơ hội đó. Vài tháng sau, mẹ cô nhập viện. Bác sĩ chẩn đoán bà bị u não giai đoạn cuối.
"Mình không thể mất mẹ được!", Jean khóc trong đau đớn. Cô đẩy cửa bước vào phòng mẹ, bà run rẩy chìa tay về phía cô.
"Gì vậy mẹ?", Jean hỏi.
"Hứa với mẹ một điều đi con!...", mẹ cô cố thì thầm, giọng yếu ớt, "... Hứa với mẹ là con sẽ học xong đại học, được không con?"
Jean cắn môi nghẹn lời. Đây không còn là mơ ước bấy lâu của cô, mà là ước mơ của cả cuộc đời me, bà đã đặt biết bao kỳ vọng vào con gái của mình. "Sao mình lại không làm được chứ?"
"Vâng! Con xin hứa. Mẹ ơi, con xin hứa với mẹ!". Jean ôm lấy mẹ, những giọt nước mắt rơi trên nụ cười mãn nguyện của bà.
Ngày mẹ mất, thế giới quanh Jean như trống rỗng, cô cảm thấy hụt hẫng, đau khổ, lạc lõng vô cùng. Nhưng rồi Jean cố gắng nhanh chóng lấy lại tinh thần, vì cô tin rằng ở thế giới bên kia, mẹ vẫn đang dõi theo cô. Và hơn thế nữa, Jean còn một việc phải làm, đó là: thực hiện lời hứa với mẹ. Có lúc, vì làm việc quá sức, lại phải dành thời gian cho việc học, Jean phải nhập viện. Cô lại lo lắng không biết đến bao giờ mới có thể biến giấc mơ của mẹ thành hiện thực. "Con lại làm
mẹ thất vọng rồi, mẹ ơi!", nằm trên giường bệnh mà nước mắt cô cứ chảy dài. Bất chợt, cô nghe như có giọng nói quen thuộc cất lên từ không trung: "Mẹ tin con sẽ làm được mà!". Chẳng bao lâu, Jean quay lại trường học. Lễ tốt nghiệp đại học của Jean rơi đúng vào ngày lễ các bà mẹ. Khi mặc chiếc áo thụng mà đã có lần cô mơ thấy, lòng Jean dâng lên một niềm tự hào mãnh liệt và vui sướng khôn tả. Jean ngước nhìn lên cao, mỉm cười: "Mẹ có nhìn thấy
con không? Ước gì có mẹ ở đây với con... Cuối cùng con đã làm được... cho con và cho cả mẹ nữa, mẹ ơi!".
- Bích Thủy
Theo I Promise, Mama